Belastingplichtigen met een pensioentekort kunnen door middel van een lijfrente sparen voor een inkomen na het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd.
De mogelijkheden om de voor een dergelijke lijfrente te betalen premies in aftrek te brengen op het inkomen zijn met terugwerkende kracht tot 1 januari 2023 verruimd. Voor de berekening van het bedrag dat als premie in aftrek kan worden gebracht wordt onderscheid gemaakt tussen de jaarruimte en de reserveringsruimte. Zowel de berekening van de jaarruimte als die van de jaarruimte zijn per 1 januari 2023 gewijzigd. Hierna bespreken we eerst de tot 1 januari 2023 geldende regels, daarna bespreken we de sindsdien geldende regels. We sluiten af met een korte conclusie.
Jaarruimte
Tot 2023 werd de jaarruimte gesteld op 13,3% van de premiegrondslag. De premiegrondslag bestond uit het gezamenlijke bedrag van de in het aan het jaar van aftrek voorafgaande kalenderjaar genoten inkomen in de vorm van:
a. De winst uit onderneming vóór toevoeging aan en afneming van de oudedagsreserve en vóór de ondernemersaftrek;
b. Het belastbare loon;
c. Het belastbare resultaat uit overige werkzaamheden;
d. De belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen.
Het totaal van deze inkomsten werd tot maximaal een bedrag van € 114.866 (2022) in aanmerking genomen. Op de premiegrondslag werd vervolgens een bedrag van € 12.837 (2022) in aftrek gebracht.
De uitkomst van voorgaande berekening werd nog verminderd van 6,27 keer de aan het voorafgaande kalenderjaar toe te rekenen aangroei van het bedrag van de jaarlijkse uitkeringen van de aan de belastingplichtige toekomende aanspraken op grond van een pensioenregeling.
Reserveringsruimte
Indien een belastingplichtige in de, aan een kalenderjaar voorafgaande periode van zeven jaar, minder premies voor lijfrenten in aanmerking heeft genomen dan mogelijk was op grond van de jaarruimte, kon men het niet aangewende bedrag alsnog in het kalenderjaar in aanmerking nemen. De alsnog in aanmerking te nemen premie bedroeg ten hoogste 17% van de premiegrondslag. Dit is de reserveringsruimte. Binnen die ruimte kon in een kalenderjaar maximaal € 7.587 aan premie in aftrek worden gebracht. Voor belastingplichtigen die bij het begin van het kalenderjaar een leeftijd hadden bereikt die ten hoogste tien jaar lager was dan de AOW-gerechtigde leeftijd werd dit bedrag verhoogd tot € 14.978.
Jaarruimte
De jaarruimte bestaat per 1 januari 2023 uit 30% van de premiegrondslag. De elementen van de premiegrondslag zijn ongewijzigd ten opzichte van de regeling tot 1 januari 2023. De totaal in aanmerking te nemen premiegrondslag bedraagt € 137.800 (2024). Het bedrag dat wordt gevormd door 30% van de premiegrondslag wordt vervolgens verminderd met de opbouw van pensioenaanspraken (waaronder nettopensioen) en (tot 1 januari 2023) met dotaties aan de oudedagsreserve.
Reserveringsruimte
Ook regels met betrekking tot de reserveringsruimte zijn gewijzigd. In plaats van zeven jaar kan over een periode van 10 jaar premieaftrek worden ingehaald. Het alsnog in aanmerking te nemen bedrag is verhoogd naar € 41.608.
Belastingplichtigen die een pensioentekort hebben kunnen dat oplossen door middel van een lijfrenteverzekering. De daarvoor jaarlijks betaalde premies kunnen binnen de voor hem/haar geldende jaarruimte in aftrek worden gebracht. De berekening van de jaarruimte is met terugwerkende kracht tot 1 januari 2023 gewijzigd, waardoor meer ruimte voor premieaftrek is ontstaan.
Voor zover een belastingplichtige in enig jaar geen gebruik heeft gemaakt van de voor hem geldende jaarruimte kan de betaalde premie alsnog in aanmerking worden genomen binnen de reserveringsruimte. Tot 1 januari 2023 was inhaal mogelijk voor een periode van 7 jaar. Vanaf 1 januari 2023 bedraagt deze periode 10 jaar. Ook het maximum van de in aanmerking te nemen premie is verhoogd. Het verdient daarom aanbeveling kritisch te kijken naar het bedrag aan lijfrentepremie dat u in 2023 en latere jaren in aftrek brengt. Mogelijk heeft u alsnog ruimte om de voor 1 januari 2023 niet in aftrek gebrachte premie in aanmerking te nemen.